گیلان صدر: خبرنگاران در جامعهی ما جزو بیپشتوانهترین صنف هستند. مهمترین ویژگی شغلی اندوهآور این قشر زحمتکش جامعه این است که در تمام مدت کار حرفهای خود از حقوق و منافع دیگران دفاع میکنند اما در هنگام دفاع از حقوق خود دچار لکنت میشوند.
این لکنت زبان از آن روی رخ میدهد که نه در قانون مطبوعات تضمینهای لازم برای پایداری و ثبات شغلی این قشر زحمتکش بهعملآمده است و نه نهادهای صنفی مطبوعاتی از آن اندازه قدرت و نظاممندی برخوردارند که بخواهند و بتوانند از حقوق اعضای خود دفاع کنند و نه بعضاً نهادهایی که با حقوق صنفی و شغلی این صنف سروکار دارند، از شناخت لازم و کافی در ارتباط با ویژگیهای شغلی آنان برخوردارند.
مدیران دولتی طی سالهای اخیر بهواسطهی شرایط نامساعد مطبوعات، بیشترین بهره را از صفحات مطبوعات بردهاند، اما برخی از همین سازمانها و نهادها به هنگام مواجهه با خبرنگارانی که به دنبال مطالبهی حقوقشان هستند، بهواسطهی فقدان شناخت دقیق از روند فعالیتهای مطبوعاتی، نمیتوانند آنچنانکه باید تعامل و تفاهم مطلوبی با آنان برقرار سازند.
روزنامهنگاران برای احقاق حقوقشان باید در تاروپود ساختارهایی درآویزند که با ادبیات، مفاهیم، ابزارها، کلیشهها، رویکردها و نگرشهایی بهشدت محدود و منجمد درآمیخته شدهاند و از فضاهای خلاقانهی کارآفرینیهای فرهنگی به دور و بیگانه هستند.
مطبوعات و بهویژه نهادهای مستقل مطبوعاتی بهواسطهی ویژگیهای ذاتیشان در هیچ جای دنیا از ساختارهای پیچیدهی بوروکراتیک و سازمانی برخوردار نیستند.
سلسلهمراتب گستردهای در آنها وجود ندارد و نیروی انسانی پرتلاش و توانمند که تقریباً بدون وقفه در بیشتر ساعات شبانهروز مشغول کار خبری و نگارش است، مهمترین سرمایهی نشریات هستند.
سلسلهمراتب اداری آنچنانکه در ادارات دولتی مرسوم است، بههیچوجه در نهادهای مطبوعاتی بهویژه نهادهای کوچک مستقل مطبوعاتی در هیچ کجای جهان موجود نیست؛ ما این بدان معنا نیست که هیچگونه تقسیم وظایفی نیز صورت نگرفته باشد و اهلقلم جایگاه خود را ندانند و صدر و ذیل قلمها مشخص و معین نباشد. اینکه نگارش کدام اهلقلم بر صدر نشیند و بر پیشانی نشریه جای گیرد و کدام متن و خبر در ذیل قرار گیرد بهواسطهی سلسلهمراتب معرفتی است که از طریق توانایی قلمی و تحقیق و مطالعه به دست میآید.
مدیران دلسوز و فرهیخته نباید اجازه دهند که روزنامهنگاران پرتلاش که ثمرهی کار و توانایی قلمشان برای اهلفن و مطالعه شناختهشده است، بهواسطهی فقدان سلسلهمراتب بوروکراتیک در دفاتر نشریات – از آنگونه که در سازمانها و ادارات دولتی مرسوم است- از حقوق حرفهای و تخصصیشان که حاصل سالها زحمت طاقتفرسا و پراسترس فعالیت مطبوعاتی است محروم و بینصیب بمانند.
ماهیت ذاتی و وجودی مطبوعات و رسانهها در همه جای دنیا ایجاب میکند که بهدوراز ساختارهای مرسوم بوروکراتیک به کار و فعالیت بپردازند، چراکه سرمایهی اصلی رسانهها، نیروهای انسانیشان است که باید برای خلاقیت و کارآفرینی پر پرواز داشته و بهدوراز مقررات و ضوابط دست و پاگیر و ناکارآمد بوروکراتیک، به خلق آثار خود بپردازند.
اجازه ندهیم که تن دادن روزنامهنگاران به این ویژگی ذاتی شغل و حرفگیشان، آنها را از حقوقی که حاصل سالها زحمت و تلاششان است محروم سازد. با پیش پا گذاشتن موانع اداری، روزنامهنگاران را از حقوقشان محروم نسازیم./هاتف خبر