گیلان صدر: یک پژوهشگر حوزه آسیب های اجتماعی با تاکید بر این که هم اکنون شاخص فلاکت ایران از مرز بحران گذشته است، گفت: متاسفانه کشور ما از نظر بالا بودن شاخص فلاکت و پایین بودن سطح رفاه اجتماعی مردم در رتبه چهارم جهان قرار دارد و تنها سه کشور زیمباوه، سودان و لیبی دارای شاخص فلاکت بالاتری از ایران هستند. اساسا وقتی ما وقتی نخبگان و متخصصان را به بهانه های واهی از چرخه مدیریت اقتصادی کشور کنار می زنیم، طبیعی است شاخص فلاکت در کشورمان افزایش می یابد.
شاخص فلاکت یکی از مهمترین شاخص های اقتصادی است که وضعیت رفاه اجتماعی مردم یک کشور را مشخص می کند. شاخص فلاکت از جمع نرخ تورم و نرخ بیکاری به دست می آید. هرچه شاخص فلاکت در یک کشور بالاتر باشد، وضعیت رفاه اقتصادی و اجتماعی مردم در آن کشور پایین تر است. افزایش شدید نرخ تورم و بیکاری در ایران نیز منجر به رشد محسوس شاخص فلاکت در سال های اخیر شده است. آن طور که محمدرضا محبوب فر، جامعه شناس به رکنا می گوید، شاخص فلاکت ایران هم اکنون در رتبه چهارم جهان قرار دارد.
عبور شاخص فلاکت ایران از مرز بحران
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، شاخص فلاکت یکی از مهمترین شاخص های اقتصادی است که وضعیت رفاه اقتصادی و اجتماعی در کشورها با استفاده از آن مشخص می شود. این شاخص از جمع شدن نرخ بیکاری و نرخ تورم در کشورها به دست می آید و در این میان هرچه نرخ تورم و بیکاری در یک جامعه افزایش یابد، طبیعتا شاخص فلاکت نیز در آن جامعه رشد می کند و طبیعتا رفاه اجتماعی مردم آن جامعه نیز کاهش می یابد.
دکتر محمدرضا محبوب فر، پژوهشگر حوزه آسیب های اجتماعی با بیان این که شاخص فلاکت، مقیاسی است که با استفاده از آن می توان سطح رفاه در جوامع مختلف را اندازه گیری کرد، به خبرنگار رکنا گفت: متاسفانه در حال حاضر شاخص فلاکت در ایران از مرز بحران گذشته است؛ چراکه در سال های اخیر هم شاهد افزایش افسارگسیخته نرخ تورم و هم شاهد رشد روزافزون آمار واقعی بیکاری بوده ایم.
وی افزود: افزایش شدید شاخص فلاکت در سال های اخیر باعث شده است که کارشناسان اقتصادی از پنج سال گذشته به عنوان بدترین دوره از نظر رفاه اجتماعی در طول دوران جمهوری اسلامی نام ببرند؛ زیرا در این پنج سال شاهد آن هستیم که رفاه مردم ایران به شدت افت پیدا کرده و طبیعتا کیفیت زندگی ایرانیان نیز به شکل محسوسی پایین آمده است.
آمار رسمی بیکاری، دقیق نیست
محبوب فر با بیان این که هم اکنون ایران در رتبه چهارم شاخص جهانی فلاکت قرار دارد، عنوان کرد: متاسفانه کشور ما چهارمین کشور از نظر بالا بودن شاخص فلاکت و پایین بودن سطح رفاه اجتماعی مردم در سطح جهان است و تنها سه کشور زیمباوه، سودان و لیبی دارای شاخص فلاکت بالاتری از ایران هستند و در این میان کشورهای لبنان، ونزوئلا و آرژانتین نیز شاخص فلاکتی نزدیک به ایران دارند.
این جامعه شناس ادامه داد: تا دو سال پیش، شاخص فلاکت ایران در رتبه هشتم جهان قرار داشت، اما با توجه به رشد محسوس نرخ تورم و بیکاری در دو سال گذشته، متاسفانه رتبه کشور ما از نظر وضعیت بد شاخص فلاکت در سطح جهان بالاتر رفته است.
این پژوهشگر حوزه آسیب های اجتماعی با تاکید بر این که هیچ گاه آمار بیکاری در ایران به صورت دقیق ارائه نمی شود، عنوان کرد: متاسفانه هیچ گاه رقم دقیق و واقعی شاخص فلاکت در کشور ما قابل محاسبه نیست، چون اساسا هیچ وقت آمار واقعی بیکاری از سوی مسئولان ارائه نمی شود و آمار بیکاری رسمی در ایران دقیق نیست؛ زیرا بعضا شاهد آن هستیم که در کشور ما، افرادی که در مشاغل کاذب مشغول به کار هستند نیز به عنوان افراد شاغل محسوب می شوند و در آمار بیکاری به حساب نمی آیند.
تعامل با جهان شاخص فلاکت ایران را پایین می آورد
محبوب فر در پاسخ به این سوال که با چه راهکاری می توان شاخص فلاکت در ایران را کاهش داد، گفت: افزایش رفاه اقتصادی و اجتماعی مردم ایران و کاهش رقم شاخص فلاکت صرفا از دو مسیر ممکن است، یکی بهبود تعاملات با سطح جهان و دوم رفع سوء مدیریت ها و استفاده از نخبگان در مدیریت کشور. در واقع، ما نمی توانیم انتظار داشته باشیم در حالی که ایران تحت شدیدترین تحریم های بین المللی قرار دارد، مردم آن در رفاهی نسبی نیز قرار داشته باشند.
این جامعه شناس تاکید کرد: اساسا تحریم های اقتصادی شدید بر هر کشوری که وارد شود، پیامدی جز کاهش سطح رفاه مردم و افزایش محسوس شاخص فلاکت نخواهد داشت. بنابراین اولین راهکار برای کاهش شاخص فلاکت، تغییر سیاست های بین المللی ایران و بهبود تعاملات با جهان است تا ما بتوانیم سرمایه های خارجی مختلفی را برای فعالیت های اقتصادی مولد اشتغال جذب کنیم.
کاهش شاخص فلاکت با رفع سوء مدیریت ها از کشور
محبوب فر درباره دومین راهکار موجود برای کاهش شاخص فلاکت نیز توضیح داد: ما نمی توانیم رفاه مردم ایران را بهبود ببخشیم، جز با قدم برداشتن در مسیر حذف سوء مدیریت ها از کشور. این در حالی است که متاسفانه ما در دهه های اخیر شاهد آن بوده ایم که بیشتر دولت ها به صورت باندسالارانه اداره شده اند و اساسا وقتی یک دولت نخبگان را کنار بزند و تمام مسئولیت ها را به جناح و گروه خود بسپارد، نتیجه آن نیز چیزی جز افزایش شاخص فلاکت در اقتصاد کشور نیست.
این پژوهشگر حوزه آسیب های اجتماعی ادامه داد: وقتی نخبگان و متخصصان به بهانه های واهی از چرخه مدیریت اقتصادی کشور کنار زده می شوند، ما نمی توانیم انتظار رونق اقتصادی را داشته باشیم. این در حالی است که متاسفانه هم اکنون شاهد آن هستیم که بسیاری از نخبگان یا از کشور خارج شده اند یا در حال خروج از کشور هستند.
روزانه حدود 400 نفر به صورت غیرقانونی از ایران خارج می شوند
این جامعه شناس تاکید کرد: متاسفانه اکنون شرایط اجتماعی و اقتصادی کشور به جایی رسیده است که براساس آمارهای موثق نهادهای رسمی، هم اکنون روزانه حدود 400 نفر از ایرانیان به صورت غیرقانونی از کشورمان خارج می شوند که بخش مهمی از این افراد را اساتید دانشگاه، دانشجویان و دانش آموزان ما تشکیل می دهند. همچنین آمارها از این حکایت دارد که در دو سال گذشته، یک چهارم افراد مهاجرت کننده به کشورهای اروپایی از ایرانیان بوده اند.
وی در پایان تصریح کرد: تا زمانی که مسئولان کشور، نخبگان را در مدیریت های کلان به کار نگیریند و شاهد این حجم فرار مغزها از ایران باشیم، طبیعی است که هیچ رونقی در اقتصاد کشور رخ ندهد و شاخص فلاکت نیز روز به روز بالاتر برود./رکنا