این پژوهشگر با بیان این که فرق است بین اکتساب زبان و یادگیری زبان تصریح کرد: در امر اکتساب زبان یعنی همان زبان مادری رشد تدریجی و مرحله به مرحله و ناخودآگاه مورد نظر است در حالی که یادگیری از طریق کلاس و آموزش مشکلات خودش را دارد و نمونه اش همین هایی که زبان انگلیسی را از مدرسه تا دانشگاه ادامه می دهند ولی نمی توانند انگونه که باید مسلط باشند.
وی تاکید کرد: این اعجاز مغز انسان تا سه سالگی را در نظر بگیریم و تنها با حرف زدن در خانه، زبان مادری را به آنان آموزش دهیم.
این نویسنده و محقق متذکر شد: تقویت فرهنگ و خرده فرهنگها به حفظ یکپارچگی وحدت ملی در کشور کمک می کند و باعث می شود از رادیکالیزم و افراطی گری و ناسیونالیسم افراطی دور بشویم.
فکر آزاد با اشاره به عدم آموزش زبان گیلکی در آموزشگاهها، مدارس و دانشگاهها و امتناع والدین از صحبت کردن گیلکی در خانه خاطرنشان کرد: مساله مهم آموزش به زبان فارسی است و این که زبان مادری جایگاهی در آموزش ندارد در حالی که در قانون اساسی به آن اشاره شده و مشاور عالی ریاست جمهوری در دولت آقای روحانی نیز برای پی گیری زبان و فرهنگ اقوام تعیین شده است.
وی تصریح کرد: مجموع این ها موجب می شود یک پدیده اجتماعی صورت گیرد و آن هم این است که والدین برای این که در آینده برای فرزندانشان مشکلی بوجود نیاید زبان گیلکی را از فرزندانشان دریغ می کنند بچه ها فارسی صحبت می کنند اما گیلکی را می فهمند.
وی افزود: این را کشورهای دیگر هم فهمیده اند و به آن توجه می کنند، برایشان مهم است هر قومی و هر ملتی زبان و فرهنگ خود را حفظ کند ،حتی از مهاجران می خواهند در برنامه هایی به زبان خودشان صحبت کنند و سازشان را بنوازند.
این پژوهشگر متذکر شد: این ترس را باید از دولتی ها دور کنیم که در هیچ مقطعی از تاریخ کشور به جز چند کنش جزئی هیچگاه اقوام ایرانی با این همه تنوع و تکثر قومی خواستار تجزیه طلبی نبوده اند و همه با زبان فارسی اشتراکات ملی خود وهمچنین زبان مادری شان را حفظ کرده اند.
وی تصریح کرد: در قانون اساسی همانطور که چندین دین به رسمیت شناخته شده و صاحبان ادیان مختلف به آیین خود عبادت می کنند و مورد اذیت و آزار هم قرار نمی گیرند ولی زبان مادری با وجود به رسمیت شناخته شدن عملا نادیده گرفته می شود.
وی اظهار داشت : ظرف سفالی قدیمی را پس از کشف بعنوان یک اثر تاریخی در موزه نگه داری می کنیم و جوهر میراث بشریت را که در آن می بینیم به نمایش می گذاریم اما در مورد زبان مادری کوتاهی می کنیم در حالی که همه زبانها جزئی از میراث بشری اند و هویتشان را از میراث معنوی بدست می آورند.
فکر آزاد در ادامه به خواندن یکی از داستان های گیلکی خود پرداخت و در پایان ابراز امیدواری کرد همانطور که موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی واحد رشت در برگزاری کارگاه زبان گیلکی در محیط دانشگاهی نسبت به دانشگاههای دیگر استان پیشقدم بوده در آینده نیز به ایجاد کرسی زبان و ادبیات گیلکی پیشقدم باشد.
گپ و گفت در مورد زبان مادری (زبان گیلکی) نیز توسط ماریا آرمیون زبانشناس و پژوهشگر پژوهش های زبانی با استناد برکتب دانشگاهی و با تکیه بر رده شناختی پرداخته شد. همچنین نمونه هایی از قدیمی ترین متون گیلکی و دوبیتی های شرفشاه دولابی توسط ایشان معرفی شد.
این کارگاه برای اولین بار در محیطی دانشگاهی در سطح استان گیلان با همکاری، همت و تلاش معاونت دانشجویی و فرهنگی در موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی واحد رشت برگزار شد.
گیلکی یکی از زبان‌های باستانی و پرمایه ایران است. بسیاری از واژه‌های آن با اندک تفاوتی در اوستا هم موجود است.
گیلکی وابسته به زبان‌های ایرانی است که قرنها و هزاره‌ها در برابر نفوذ فرهنگ اقوام بیگانه موجودیت خود را حفظ کرده است. گیلکی به چندین گویش از جمله لاهیجانی و رشتی تکلم می شود. شاید بتوان رودخانه سفید رود را مرز مشخص کننده محدوده‌های این دو گویش محسوب کرد.
زبان گیلکی، مشتمل بر چهار لهجه بیه‌پسی (گیلان غربی)، بیه‌پیشی (گیلان شرقی)، تبری (غرب مازندران) و دیلمی (مناطق کوهستانی جنوب گیلان) است. البته مردم شمال غربی گیلان به زبانی دیگر از خانواده زبان‌های حاشیه دریای خزر که زبان تالشی است تکلم می‌کنند.
