اختصاصی/ گیلان صدر: بحران جمعیت در گیلان، واقعیتی غیرقابل انکار است. آمارهای رسمی نشان میدهند که نرخ باروری در استان به حدود ۰/۹ رسیده، جمعیت سالانه کاهش مییابد و جمعیت فعال و جوان بهشدت در حال کم شدن است. با این وضعیت، انتظار میرود مسئولان اجرایی بیش از پیش دست به اقدام عملی بزنند.
با این حال، مشاهدات نشان میدهد که در سالهای گذشته، جلسات ستاد جوانی جمعیت و سیاستهای مرتبط، عمدتاً به سخنرانی و توصیه محدود شدهاند. فرماندار رشت در جلسه اخیر ستاد جمعیت اعلام کرده است: «تسهیلات دولت تنها زمانی اثرگذار است که فرهنگ فرزندآوری نهادینه شود.»
این گزاره، اگرچه درست است، اما وقتی خروجی ملموس جلسات و کارگروهها تقریباً صفر باشد، بیشتر شبیه سخنرانی یک مفسر اجتماعی است تا گزارش عملکرد یک مقام اجرایی.
سوال اینجاست: ستادهای جمعیت طی سالهای گذشته چه دستاوردی داشتهاند؟
در حوزه مسکن جوانان و خانوادههای تازهتشکیلشده، چند پروژه عملیاتی شده است؟
در زمینه اشتغال و توانمندسازی اقتصادی زوجهای جوان، چند شغل پایدار ایجاد شده؟
درباره تسهیلات و وامهای فرزندآوری و ازدواج، چند خانواده موفق به دریافت کمک بدون مانع اداری شدهاند؟
چه اقدام عملی برای آگاهی و آموزش مستمر پیش و پس از ازدواج انجام شده است؟
بر اساس مستندات موجود، پاسخ این پرسشها نزدیک به صفر است.
واقعیت این است که شعار و توصیه، بدون زیرساخت و اقدام عملی، نمیتواند بحران جمعیتی را مهار کند. فرهنگ فرزندآوری زمانی نهادینه میشود که زندگی واقعی خانوادهها با امکانات لازم حمایت شود: مسکن، اشتغال، تسهیلات واقعی و دسترسپذیر، و حمایت اجتماعی مستمر.
در شرایطی که جمعیت جوان در حال کاهش و پیر شدن جمعیت در حال شدت گرفتن است، استمرار جلسات بدون خروجی تنها بحران را به تاخیر نمیاندازد، بلکه آن را عمیقتر میکند. مردم گیلان منتظر اقدام عملیاند، نه سخنرانیهای تکراری و توصیههای کلی.
گیلان صدر؛ با مردمِ در حاشیه، تا دلایلِ در متن