اختصاصی/ گیلان صدر:جنگل‌های هیرکانی، میراث جهانی یونسکو و سرمایه ملی ایران، این روزها شاهد رخدادی بودند که بیشتر به «بی‌قانونی آشکار» شبیه است تا توسعه.
در روزهای نخست شهریور، درست در تعطیلات، در منطقه سیاه‌مزگی و گشت‌رودخان شفت؛ جایی که به‌عنوان منطقه نمونه جهانی ثبت شده؛ عده‌ای با ماشین‌آلات سنگین، بدون هیچ مجوزی، اقدام به جاده‌کشی کردند. مأموران محیط‌زیست که برای جلوگیری از این اقدام وارد منطقه شدند، نه‌تنها با مخالفت روبه‌رو شدند، بلکه گزارش‌ها از بازداشت راننده بلدوزر توسط ماموران محیط زیست و در ادامه تهدید و، درگیری حکایت دارد.
این ماجرا اما فقط به ماشین‌آلات ختم نشد. مردم محلی و فعالان محیط‌زیست در واکنش به این اقدام تجمع کردند و با اعتراض، صدای مخالفت خود را بلند کردند. تصاویر موجود نشان می‌دهد که این اعتراض‌ها گسترده و جدی بوده است؛ چرا که اهالی می‌دانند نابودی جنگل یعنی نابودی زندگی آینده خودشان.
در همین حال، شنیده‌ها و برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که پشت این اقدام، حمایت‌های غیررسمی در سطح محلی قرار دارد. نام برخی مقامات هم در رسانه‌ها مطرح شده است. ما در این یادداشت به نام‌ها نمی‌پردازیم، چرا که اصل ماجرا فرد یا سمت خاصی نیست؛ اصل ماجرا این است که وقتی قانونی روشن وجود دارد، وقتی دستگاه‌های رسمی مخالفت کرده‌اند، چگونه یک پروژه بدون مجوز در قلب جنگل‌های جهانی آغاز می‌شود؟
مدافعان چنین اقداماتی معمولاً به نام «اشتغال‌زایی» و «توسعه» استدلال می‌کنند. اما تجربه‌های متعدد نشان داده است توسعه‌ای که با تخریب آغاز شود، سرانجامی جز نابودی منابع و بی‌اعتمادی عمومی ندارد. اشتغالی که به قیمت بریدن ریشه‌های هیرکانی به دست بیاید، جز فقر و بی‌ثباتی برای نسل بعد چیزی به‌جا نمی‌گذارد.
امروز این جاده شبانه ساخته شد. فردا چه؟ اگر قانون در برابر یک جاده‌کشی ساده اجرا نشود، چگونه می‌توان در برابر پروژه‌های بزرگ‌تر و پرهزینه‌تر از محیط‌زیست محافظت کرد؟
پیام مردم در تجمع اعتراضی‌شان روشن بود:
قانون باید اجرا شود، حتی اگر شب باشد، حتی اگر تعطیل باشد.
هیرکانی سرمایه جهانی است. و اگر امروز در برابر قانون‌گریزی ایستادگی نکنیم، فردا چیزی برای دفاع باقی نخواهد ماند.
گیلان صدر؛ با مردمِ در حاشیه، تا دلایلِ در متن
تصاویر اختصاصی «گیل آرت»
