گیلان صدر: سیاوش آقاجانی سخنگوی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان گیلان در یادداشتی نوشت: از عوامل مؤثر در کارآمدی، سلامت اداری و بهره وری هر نهاد، مجموعه، سازمان و اداره‌ای، بکارگیری مدیران توانمند، متخصص، پاکدست و دارای روحیه فسادستیزی است، وجود چنین مدیرانی یکی از شرایط لازم برای اصلاح امور، فرایندها و مقررات است؛ لیکن چنین مدیرانی بر مصدر امور قرار نمی‌گیرند مگر این که یک نظام کارآمدِ شایسته سالار در حوزه انتصابات حاکم باشد؛ نظامی که استقرار آن اولا مشروط به عزم مدیران بالادستی است، ثانیا منوط به داشتن بانک اطلاعاتی و مکانیزم صحیح برای کشف گزینه‌های اصلح و ثالثا خنثی شدن نیروهای مقاومی که به هر دلیلی به مثابه یک مانع عمل می‌کنند.
نگاهی به وضعیت عزل و نصب‌های موجود در سازمان‌ها و ادارات دولتی استان گیلان و میزان کارآمدی آن‌ها و سطح رضایتمندی گیلانیان اما نشان می‌دهد که متأسفانه در بسیاری از مناصب، شایسته سالاری حاکم نبوده که امروز با روی کارآمدن رئیس جمهوری که عزم او در این خصوص راسخ است بیشترین امید برای بکارگیری مدیران شایسته احیا شده است اما فقدان یک بانک اطلاعاتی جامع و دقیق از سرمایه‌های انسانی موجود و نبود یک مکانیزم مستقر برای رسیدن به گزینه‌های اصلح باعث شده است تا همچنان روشهای مرسوم در قالب جمع آوری نظرات مشورتی موضوعیت یابد و اینجاست که اشخاصی که قبلا در قالب لابیگری، تحمیل و سهمخواهی می‌کوشیدند گزینه‌های مدنظر خود را بر کرسی بنشانند، این بار همان هدف را اما با تظاهر به دلسوزی دنبال می‌کنند.
در میان کسانی که برای تحمیل گزینه‌های خود انگیزه بالایی دارند، نامزدهای بازنده و برنده انتخابات‌های مختلف محلی اعم از شوراهای شهر و مجلس پیشتاز هستند. کسانی که موفقیت در انتخابات را در گروی شبکه‌سازی در ادارات و نهادها می‌دانند و از هر فرصتی برای چپاندن دوستان و نزدیکان و اعضای ستادهای انتخاباتی خود در آن‌ها نهایت سوءاستفاده را به عمل می‌آورند، در چنین فضایی بدیهی است که صحنه عزل و نصب‌های استانی و شهرستانی به آوردگاه رقابت کسانی تبدیل شود که افق نگاهشان به انتخابات‌های پیش روست و در این میان، برخی از نمایندگان مجلس با سوءاستفاده از ابزارهای قانونی که در مجلس دارند می‌کوشند بیشترین سهم را در مدیران و مسئولان ادارات استانی و شهرستانی و حتی شهرها و روستاها داشته باشند.
در فسادخیز و شبهه‌ناک بودن دخالت‌های نمایندگان در عزل و نصب‌ها هیچ تردیدی نیست چنان که مقام معظم رهبری در دیدار تصویری ششم خرداد ۱۴۰۰ با نمایندگان مجلس فرمودند: «یکی از آسیب‌ها ورود نمایندگان در مسائل اجرائی است؛ فرض بفرمایید وارد شدن در اینکه مدیرکلّ فلان تشکیلات در شهر ما یا در استان ما مثلاً فرض کنید که چه کسی باشد، چه کسی نباشد؛ استاندار، فرماندار و از این قبیل. حالا یک وقت در مواردی یک حالت اضطراری ممکن است رخ بدهد که آن موارد استثنائی را من کاری ندارم امّا به طور معمول نمایندگان محترم از این مسائل اجرائی باید کناره بگیرند، وارد شدن در این مسائل و با مسئول اجرائی در این زمینه گفتگو کردن و توافق کردن و امثال اینها خطراتی دارد؛ از این بایستی اجتناب بشود.» شاید برخی بگویند دخالت‌های نمایندگان همه از سر اضطرار است اما مگر می‌شود؟! مگر می‌شود در انتصاب همه مسئولان استانی و شهرستانی و… دخالت کنی و حتی برای انتخابات‌های ریاست جمهوری و شوراهای شهر فعالیت مستقیم انتخاباتی کنی و حتی لیست انتخاباتی بدهی و بعد بگویی همه اینها از سر اضطرار است؟!
آسیب‌های دخالت‌های نمایندگان در عزل و نصب‌ها چنان زیاد است که شاید امروز بتوان آن را به عنوان موثرترین عامل در ناکارآمدی و فساد در استان گیلان معرفی کرد. نماینده‌ای که می‌خواهد یک عزل و نصب مطابق میل خود را پیاده کند عمدتا به لابیگری، اغماض و حتی تهدید متوسل می‌شود که اینها هم وقت زیادی از نمایندگان را مصروف می‌دارد هم مانعی برای انجام صحیح وظایف نظارتی نمایندگان ایجاد می‌کند؛ از سوی دیگر تلاش برای مهره چینی در ادارات بدون توجه به شایستگی و سلامت آن‌ها خودش از عوامل ناکارآمدی و فساد آن‌هاست و به مانعی برای رشد و ارتقای کارمندان و مدیران توانمند و سالم تبدیل می‌گردد و مدیرانی که به واسطه رابطه به قدرت می‌رسند برای حفظ مناصب خود همین روشهای مفسده‌انگیز را در پیش می‌گیرند؛ فقط کافیست نماینده‌ای که مدیری را در منصبی نشانده به او زنگ بزند که فلان امضای طلایی را بزن یا نزن یا فلان شخص را تنزل درجه یا ارتقا بده که در چنین شرایطی، خواسته این نماینده بر عقل و قانون و وجدان ارجحیت می‌یابد.
امروز اگر چه عزم آیت الله رئیسی و وزرای ایشان، پرهیز از پذیرش سهم خواهی‌ها و تحمیل‌هاست اما همانطور که در ابتدای بحث به آن پرداختم، ارائه لیست و پیشنهاد گزینه، تحت عنوان خیرخواهی و دلسوزی در بین نمایندگان مجلس موضوعیت دارد و حتی بعضی از نمایندگان استان گیلان طی اجماعی با یکدیگر، فهرستی را به عنوان گزینه‌های پیشنهادی برای استانداری به دولت معرفی کرده‌اند در حالی که اگر حتی نمایندگان بخواهند این مداخله را از باب اضطرار و مثلا کمک به تعیین استاندار بومی بخوانند نیز چنین هدفی با اجماع و همفکری با سایر عناصر انقلابی استان بیشتر قابل تحقق می‌نمود تا اینکه چند نماینده بدون توجه به روحیه تقابلی دولت با سهم خواهی‌های نمایندگان بخواهند گزینه‌هایی را که قاعدتاً داشتن روحیه تعاملی‌شان با نمایندگان در اولویت بوده، به عنوان گزینه معرفی و چه بسا حتی اگر گزینه‌های خوبی باشند هم سوزانده شوند.
به نظر می‌رسد با روی کار آمدن دولت آیت‌الله رئیسی بتوان بر عارضه مزمن دخالت‌های نابجا، فسادخیز و شائبه‌انگیز نمایندگان در امور اجرایی و خصوصا عزل و نصب‌ها پایان داد و توجه ایشان را بیش از پیش به وظایف اصلی‌شان در مجلس جلب کرد که اگر این وظایف به درستی انجام شوند، به نجات و فلاح کشور کمک برجسته‌ای خواهند کرد، کما این که قطعا بخشی از مشکلات کشور ناشی از قصورها و تقصیرهای مجلس و نمایندگان بوده است و قطعا برای نیل به این اصلاحات لازم است همانطور که مقام معظم رهبری صراحتا موضع گرفتند، فعالان سیاسی نیز حساس باشند و هرجا که از مصادیق دخالت‌های نابجای نمایندگان در امور اجرایی و خصوصا عزل و نصب‌ها بود، معترض و مطالبه‌گر باشند، باشد که یکی از عوامل شکل گیری باندهای فساد و ناکاآرمدی اداری از این استان رخت بربندد.
