در حالی طی روزهای گذشته قیمت جدیدی از نان فانتزی در فضای مجازی منتشر شد، اما به نظر می‌رسد شمارش معکوس برای گرانی نان آغاز شده است.
به گزارش گیلان صدر و به نقل از خبرآنلاین، افزایش احتمالی قیمت نان در پی سه اتفاق مهم رخ خواهد داد؛ حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، افزایش قیمت خرید تضمینی گندم و نیز رشد بهای جهانی گندم تحت‌تاثیر جنگ روسیه و اوکراین.
بر همین اساس، در روزهای گذشته به صورت رسمی نرخ جدید آرد صنف و صنعت براساس درخواست وزارت جهاد کشاورزی و تایید سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان اعلام شد؛ به طوری که نرخ آرد ۱۸ درصد سبوس‌گیری شده به ازای هر کیلو ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان، آرد ۲۱ درصد سبوس‌گیری شده ۱۶ هزار تومان و آرد ۲۷ درصد سبوس‌گیری شده ۱۶ هزار و ۹۰۰ تومان تعیین شد.
تغییر مکانیزم یارانه نان
به دنبال این تصمیم، صنایع و صنوفی که آرد جزو مواد اولیه‌شان است همچون نان، ماکارانی و شیرینی، ساز گرانی محصولات خود را آغاز کردند؛ تا جایی که رییس اتحادیه نان‌های فانتزی یازدهم اردیبهشت‌ماه در گفت‌وگو با خبرآنلاین از تغییر مکانیز یارانه نان خبر داد. محمدجواد کرمی عنوان کرد: به ما گفته‌اند طبق مصوبه ستاد تنظیم بازار قیمت هر کیلو آرد برای واحدهای نان فانتزی از ۱۷۵۰ تومان به ۱۶ هزار تومان رسیده؛ این در حالی است که هنوز دقیق نمی‌دانیم قیمت آرد تحویلی به ما چقدر است و با چه قیمتی در صورت باز شدن سامانه می‌توانیم آرد بخریم.
به گفته او، متاسفانه حذف یارانه آرد و نان را با بی‌نظمی بسیار بالایی کلید زده‌اند و این وضعیت، شرایط فعالیت را با ابهام مواجه کرده است.
به دنبال همین موضوع، خبری در رسانه‌ها منتشر شد که براساس ابلاغیه صنف نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم تهران، قیمت نان‌های صنعتی تغییر کرد. به طوری که براساس قیمت‌های جدید، هر عدد نان باگت معمولی ۱۰ هزار تومان می‌شد.
البته این خبر خیلی زود تکذیب شد و رییس اتحادیه نان‌های حجیم و نیمه حجیم اعلام کرد: با حذف ارز یارانه‌ای انواع نان‌های فانتزی، از این به بعد قیمت این محصولات به صورت عرضه و تقاضا و رقابتی است و نرخنامه منتشر شده، صحت ندارد.
محمدجواد کرمی توضیح داد: آرد واحدهای نان فانتزی به یک‌باره از هر کیسه ۶۷ هزار تومان به ۶۳۰ هزار تومان (نزدیک به ۱۰ برابر) در کنار سایر هزینه‌های تولید مانند دستمزد افزایش یافته است، بر این اساس قیمت محصول نهایی نیز افزایش می‌یابد، اما نرخنامه‌ای که در فضای مجازی در حال دست به دست شدن است درست نیست.
به گفته او، لیست قیمت‌های انواع نان فانتزی یاد شده مربوط به نرخ‌های پیشنهادی است که برای بررسی بیشتر تهیه شد و در نهایت تصویب نشد؛ همان‌طور که در تصویر جدول نامه نیز مشخص است مهر، امضا و شماره‌ای ندارد.
رئیس اتحادیه نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم متذکر شد: با آزادسازی نرخ آرد مصرفی صنف و صنعت، قیمت انواع محصولات فانتزی نیز به صورت عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و دیگر نرخ مصوبی نخواهیم داشت.
کرمی تصریح کرد: وقتی که عرضه نان فانتزی به صورت عرضه و تقاضا و فضای رقابتی میان واحدها باشد با وجود افزایش هزینه‌های تولید، محصولات با قیمت‌های کمتری از نرخنامه منتشره به فروش خواهد رسید.
تاکید دولتی‌ها بر عدم افزایش قیمت نان‌های سنتی
بلافاصله احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت از عدم افزایش قیمت نان برای مصرف‌کنندگان نهایی در سال جاری پس از اصلاح توزیع یارانه آرد خبر داد.
وزیر اقتصاد درباره ضرورت تغییر نحوه پرداخت یارانه کالاهای اساسی گفت: روزانه بیش از هزار میلیارد تومان یارانه کالاهای اساسی به جیب مردم ایران نمی‌رود، بلکه به جیب واردکنندگان می‌رود و بخش زیادی از محصولات به شکل قاچاق از کشور خارج می‌شود.
به گفته او، بخش زیادی از یارانه کالاهای اساسی به جیب همسایگان می‌رود و در سال گذشته ۳۳ درصد ارزش وزنی واردات کالاهای اساسی داشتیم که نشان‌دهنده قاچاق آن به خارج است چون مصرف مردم این‌قدر افزایش نیافته است.
وی متذکر شد: با جنگ اوکراین وضعیت تجارت کالاهای اساسی هم بغرنج شد و قیمت گندم و روغن به شدت افزایش یافت و موجب شد قیمت کالاهای اساسی در ایران به یک‌دهم قیمت در کشورهای همسایه کاهش یابد که موجب قاچاق به خارج می‌شد.
وزیر اقتصاد درباره قیمت نان هم گفت: با زیرساختی که دولت طراحی کرده، تا پایان سال جاری قیمت نان سنتی برای مردم هیچ‌گونه افزایشی نخواهد داشت. باوجود اینکه قیمت آرد اصلاح خواهد شد تا جلوی قاچاق گرفته شود. اما تاکید می‌کنم که با زیرساخت بانکی دیده‌شده، قیمت پرداختی نان برای مردم افزایش نخواهد یافت.
رییس سازمان برنامه و بودجه نیز با بیان اینکه هیچ تغییری در قیمت آرد نانوایی‌ها داده نشده است، گفت: ما یارانه‌ها را حذف نمی‌کنیم، بلکه آن را به‌صورت بهینه بازتوزیع می‌کنیم.
مسعود میرکاظمی در پاسخ به این موضوع که پس از تصمیم دولت برای گرانی آرد صنف و صنعت، برخی آن را مقدمه‌ای برای حذف ارز ترجیحی قلمداد کردند، افزود: برای نانوایی‌هایی که نان مردم را تهیه می‌کنند، هیچ تغییری در قیمت آرد داده نشده است و کمافی السابق قیمت آرد نانوایی‌ها ثابت است. این افزایش اخیر قیمت برای بخش صنف و صنعت بوده که هیچ قیمت‌گذاری‌ای روی کالاهای آن نمی‌شده است.
میرکاظمی تاکید کرد: ما یارانه‌ها را حذف نمی‌کنیم، بلکه آن را به‌صورت بهینه بازتوزیع می‌کنیم یا به عبارت بهتر، آنها را اثربخش می‌کنیم، یعنی از حالتی که طی آن یارانه‌ها به شبکه‌های غیراثربخش می‌رود و به دست مردم نمی‌رسد، این فرایند را اصلاح می‌کنیم تا یارانه‌ها را مستقیماً به دست مردم برسانیم. اما همین‌جا بار دیگر تاکید کنم که درباره نان، تا امروز هیچ تغییری در قیمت آرد نانوایی‌ها صورت نگرفته است.
تصمیم دولت برای تخصیص کارت نان
در این میان، پیش از این بارها حرف و حدیث‌هایی درباره تغییر مکانیزم پرداخت نان در فضای رسانه‌ای منتشر شده بود. سال گذشته نیز رییس سازمان برنامه و بودجه، سید مسعود میرکاظمی، خبر از تصمیم دولت برای تخصیص کارت نان به شهروندان داده بود. اگرچه خیلی زودتر از آنچه پیش‌بینی می‌شد، این خبر با تکذیب مقامات روبه‌رو شد و حتی روابط عمومی این سازمان، خبری در این خصوص منتشر کرد که قرار نیست کارت نان تخصیص یابد.
با این حال، زنجان به عنوان پایلوت اجرای طرح جدید نان انتخاب شد و در نتیجه شمارش معکوس برای تغییر معادلات در عرصه نان آغاز شد.
در همین رابطه، مدیر روابط عمومی استانداری زنجان در تازه‌ترین اظهارنظر،از آغاز تجهیز نانوایی‌ها به کارتخوان هوشمند برای فروش نان با کارت خبر داده است. به گفته وی، در طرح کشوری مقابله با قاچاق آرد، قیمت نان تغییر نمی‌کند، اما مردم نان را با کارت بانکی خریداری می‌کنند و به ازای تعداد نان فروخته شده، یارانه به نانوا تعلق می‌گیرد.
طرح دولت؛ حدود هفت دهم نان سنگک به ازای هر فرد
اما در واکنش به این طرح، ارکانی عضو کمیسیون برنامه، بودجه مجلس گفت: در قالب همین کارت فعلی یارانه‌ها، یک ساز و کاری طراحی می‌شود که مثلا به نسبت سرانه، حدود هفت دهم نان سنگک به ازای هر فرد تعریف و مازاد بر آن محاسبه شود.
به گفته وی، چیزی که من شنیده‌ام این است که گویا در قالب همین کارت فعلی یارانه‌ها، یک ساز و کاری طراحی می‌شود که مثلا به نسبت سرانه، حدود هفت دهم نان سنگک به ازای هر فرد تعریف و مازاد بر آن محاسبه شود. به این شکل که شما نان که می‌خرید و از طریق دستگاه کارتخوان نانوایی کارت یارانه که می‌کشید، معادل آن سرانه تعریف شده مشمول یارانه و به همان قیمت فعلی حساب می‌شود و مازاد بر الگوی مصرف آن را از حساب بانکی برداشت می‌کنند و به صورت آزاد محاسبه می‌شود.
محمد حسن آصفری، عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس نیز تاکید کرد: اگر بناست روند حذف ارز ترجیحی کالاها ادامه داشته باشد، یارانه هر فرد باید حداقل به ۶۰۰ هزار تومان افزایش یابد.
وی با اشاره به حذف یارانه آرد و افزایش قیمت نان و ماکارونی بیان کرد: اینکه ما تاکید داریم حذف ارز ترجیحی منجر به فشار به مردم می شود، یکی از نمونه‌های پس‌لرزه آن اکنون در بحث ماکارونی و نان‌های صنعتی قابل مشاهده است. دولت باید نظارت خود را بر توزیع ارز ترجیحی افزایش دهد تا اینکه بخواهد آن را حذف کند. حذف یک باره ارز ترجیحی افزایش قیمت ها را به دنبال دارد.
