مدیرکل زمین شناسی گیلان، آسیب زا بودن سیلاب برای انسان را نتیجه عدم رعایت حریم رودخانه ها و آبراهه ها و ساخت و ساز در حریم آنها دانست و گفت: وقتی رودخانه مسیر اصلی خودش را از دست میدهد، در هنگام بارش زیاد منجر به سیلاب میشود.
گیلان صدر: مسلم امانی با بیان اینکه بدون شک سیلاب به عنوان یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی شناخته شده است، اظهار کرد: سیلاب هم از نظر تلفات جانی و هم از نظر خسارات مالی مهیب ترین مخاطره طبیعی در جهان محسوب می شود.
وی افزود: سیلاب زمانی روی می دهد که خاک و گیاهان نتوانند بارش را جذب نموده و در نتیجه کانال طبیعی رودخانه کشش گذردهی روان آب ایجاد شده را نداشته باشد.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی گیلان، آسیب زا بودن سیلاب برای انسان را نتیجه عدم رعایت حریم رودخانه ها و آبراهه ها و ساخت و ساز در حریم آنها دانست و گفت: خصوصیات فیزیکی حوضه های آبخیز از قبیل شرایط زمین شناسی، نوع استفاده از زمین و پوشش گیاهی، نوع خاک، وضعیت نفوذپذیری سطحی، عمق سفره آب زیرزمینی و زهکشی از عوامل مهم در مدیریت رخداد سیل بوده که بر معادلات حاکم بر حرکت آب در آبراهه تاثیر داشته و تعیین کننده ظرفیت ذخیره آبراهه است.
امانی عوامل زمین شناسی را از عوامل مهم تاثیرگذار بر سیلخیزی حوضه های آبریز دانست و تصریح کرد: از جمله این عوامل می توان به جنس واحدهای زمین شناسی، میزان شیب، حساسیت نهشته ها به فرسایش، عمق خاک، میزان نفوذپذیری، شبکه آبراهه ها و سیستم زهکشی اشاره کرد.
وی خاطرنشان کرد: توپوگرافی خشن، ضخامت کم پوشش فرسایش یافته روی سنگ بستر و ظرفیت ناچیز آنها برای نگهداشت آب، نبود پوشش گیاهی مناسب و تجاوز به حریم رودخانه ها و تبدیل آنها به سطوح نفوذناپذیر، شرایط را برای جریان سیلهای مخرب به ویژه هنگام وقوع بارشهای رگباری در ماههای خشک سال مهیا میسازد.
مدیرکل زمین شناسی گیلان با اشاره به دستکاری مسیر برخی از رودخانه ها توسط عامل انسانی، عنوان کرد: این رودخانه ها در مسیر اصلی خود نیستند و وقتی رودخانه مسیر اصلی خودش را از دست میدهد، در هنگام بارش زیاد منجر به سیلاب میشود.
وی روش های اصلی درخصوص مدیریت و مهار سیلاب را شامل احیای جنگل ها و احداث سیل بندها، سدها، مخازن و کانال های سیلاب بر دانست و متذکر شد: از جمله مهمترین سیلاب های رخداده در چند سال اخیر استان گیلان که خسارات بسیار زیادی به زیرساخت های مسکونی و راه های ارتباطی و زمین های کشاورزی وارد کرده است می توان به سیل خرداد ۱۳۹۷ منطقه اشکور و ۳۰ شهریور ۱۳۹۹ شهرستان تالش اشاره کرد.
امانی در پاسخ به این سوال که «نقش پدیده تغییر اقلیم در سیلاب های اخیر چیست؟»، اضافه کرد: با توجه به تغییر الگوی ایجاد شده در شرایط آب و هوایی و میزان بارش ها که از دلایل رخداد سیل های اخیر در کشور می باشند، می توان با شناسایی شرایط زمین شناسی و ریخت شناسی حوضه های آبریز، مناطق پرخطر از نگاه رخداد سیل را شناسایی کرد و با به کارگیری اصول علمی از خسارت های ناشی از این رخداد طبیعی کاست./ایسنا