شناسایی مزاج و یا طبع بدن از کاربردی ترین روشها برای حفظ سلامتی و نشاط عمومی بدن است که نه تنها در طب سنتی ایران بلکه در همه جای جهان دیده میشود.
در صورتی که شما خصوصیات بدنی خود را بشناسید و به آن بپردازید و مواد غذایی مناسب با مزاج خود را مصرف کنید در زندگی با اختلال ها و بیماری های جسمی و روحی رو به رو میشوید سلامت بیشتری در مقایسه با افراد دیگر که شناختی به روی بدن خود و طبع ندارند خواهید داشت.
برای شناسایی طبع هر فرد باید خصوصیات جسمانی او مورد بررسی قرار گیرد که این کار دقت زیادی میخواهد و در بسیاری موارد به دلیل پیچیدگی های موجود تشخیص آن برای فرد عادی مشکل میشود.
در ابتدا میتوانید سردی و گرمی بدن را بررسی کنید برای اینکار شما میتوانید با لمس ساعد فرد این موضوع را متوجه شوید دقت کنید که وقتی ساعد را لمس میکنید چه احساسی به شما دست میدهد اگر احساس گرمی داشتید آن فرد طبع گرم و اگر احساس سرد داشتید طبع سرد دارد.
در مرحله بعد شما باید میزان نرمی و سفتی بافت های بدن را بسنجید تا جزئیات کاملتری بدست بیاورید افراد مختلف بافت های بدنی متفاوتی دارند برای اینکار شما وقتی با لمس فرد گرما احساس کردید با فشار انگشتان اگر دیدید بافت به راحتی فرو میرود درمیابید که این فرد علاوه بر مزاج گرم دارای رطوبت هم هست بنابراین او ویژگی گرم و مرطوب را داراست.
اما اگر زیر انگشتان خود خشکی و زبری حس کردید پس او خشکی مزاج دارد، اما اگر با لمس بدن فرد احساس سرما کردید و بافت بدن او نیز نرم بود این فرد دارای مزاج سرد و مرطوب است و اگر بافت بدن او خشک بود مزاج این فرد سرد و خشک است.
سومین گام برای نزدیک شدن به طبع هر فرد رنگ پوست اوست
در صورتی که رنگ پوست فردی سفید باشد میتواند نشانه خوبی برای تشخیص سرد مزاجی باشد البته باید توجه داشته باشید که دلایل دیگری هم مانند کم خونی میتواند داشته باشد. فردی که پوست قرمز دارد میتواند از جمله افراد دارای مزاج گرم باشد.
کسانی که پوست بدنشان زرد رنگ است علاوه بر گرمی مزاج خشک مزاج نیز هستند. افرادی که پوست تیره دارند یا لب های بادمجانی دارند معمولا طبع سرد و خشک دارند کسانی که پوست مایل به گچ دارند مزاج سرد و مرطوب دارند.
از روی ظاهر و عضلات بدن هم میتوانید بهتر تشخیص بدهید
بالاتنه پهن، عضلات کلفت و تاندون های ظریف مزاج گرم، اندام کوچک و بالاتنه ظریف نشانه سرد مزاجی است افرادی که چهره لاغر دارند و مفاصل قابل مشاهده غضروف بینی برجسته خشک مزاج هستند.
روش تشخیص دیگر ساعات خواب شماست اگر بیشتر از 8 ساعت میخوابید مزاج سرد یا سرد و مرطوب دارید اما اگر کمتر از 8 ساعت میخوابید و بیشتر کار میکنید مزاج شما گرم و خشک است.
اگر رنگ مدفوع و ادرار شما تیره تر از حالت معمول و بدبوتر باشد نشان دهنده گرمی مزاج و غلبه بر صفرا است هر چه فضولات بی رنگ تر باشد علایم سرد مزاجی است.
تشخیص مزاج از روی گروه خونی
همانطور که میدانید چهار نوع گروه خونی مثبت و چهار نوع گروه خونی منفی داریم از نظر سردی و گرمی در جدول طبایع گروه خونی o و AB گرم مزاج و A و B سرد مزاج هستند و این را هم بدانید گروه های منفی از نظر خصوصیات جسمانی شبیه گروه های مثبت هستند. ولی از نظر روحی گروههای خونی منفی سوداوی و همگروه A+ هستند سرد مزاجان سردی را با غذاهای گرم مانند ادویه فلفل و… و گرم مزاجان با سردی جبران کنند در غیر اینصورت دچار بیماری میشوند غذای گوشتی به گروههای خونی O و B کمترآسیب میرساند و گروههای خونی A و AB بهتر است که بیشتر گیاه استفاده کنند.
تشخیص مزاج خود (بلغمی، دموی، صفراوی، سوداوی)
افراد بلغمی رنگ پوست سفید و مرطوب دارند سفیدی چشم سفید و بیحال مردمک چشم آبی موهای نازک و اغلب بور و خرمایی دارند و غالبا بی مو هستند.
اشتهای زیاد دارند و معده آنها نفاخ است و اغلب یبوست دارند و گرایش آنها به شیرینی و شوری زیاد است. بوی بد دهان و مدفوع ندارند قار وقور شکم دارند و تمایل به گرمی در آنها بیشتر است. افراد بلغمی سردی جات را به تنهایی میل نکنند.
دموی مزاج ها پوست گرم و مرطوب و گندمگون دارند مردمک چشم تیره و سیاه رنگ مو سیاه، خرمایی تیره یا روشن و اغلب پر مو هستند.
دهانشان مرطوب است و کم تشنه میشوند نفخ و یبوست ندارند اشتهای خوبی دارند تمایل به شیرینی و ترشی و شوری کم دارند به سردی ها تمایل ندارند ولی اندکی به گرمی تمایل دارند. افراد دموی باید غذاهای خنک و سرد مانند آش انار استفاده کنند تا دمای بدن تعدیل شود.
پوست افراد صفراوی خشک است و به زردی گرایش دارد مردمک چشم میشی روشن است و اغلب کم مو هستند معمولا کم اشتها هستند و دهانشان خشک است نفخ معده و یبوست ندارند و تمایل به شیرینی و شوری هم ندارند گرایش به ترشی دارند تمایل به گرمی ها دارند و از سردی بیزارند.
افراد سوداوی پوست خشک و تیره دارند مردمک چشم میشی و قهوه ای موی سرمجعد و خشک و ضخیم است و اغلب کم مو هستند دهانشان شور مزه است اشتهای زیاد دارند و کم غذا هستند نفخ معده و یبوست دارند گرایش به شوری وشیرینی دارند ولی به ترشی نه. به گرمی تمایل دارند ولی به سردی نه. افراد سوداوی باید از غذاهای سرد پرهیز کنند و از گرمی ها مانند عسل استفاده کنند.
منبع: پزشکان بدون مرز
