قصه پسماند سریال ادامهداری است که معضلی بزرگ برای گیلان سرسبزمان به وجود آورده و این روزها مردم منطقه سراوان با اجتماع در مبادی ورودی محل لندفیل اعتراض خود را به سالها کمکاری مسؤولان پیشین و متولی گیلان اعلام کرده و نسبت به متولیان بیاعتماد شدهاند.
به گزارش گیلان صدر و به نقل از فارس: سراوان نامی آشنا اما دوستی فراموش شده است، خطهای که اگر قدم در آن بگذاری صفتی جز بهشت گیلان را نمیتوانی به آن نسبت دهی، سرت را که در میانه جنگل سرسبزش به آسمان بلند کنی خیل عظیم بلندای درختهای انجیری و صنوبر و همیشه بهار را میبینی و جنگلی هیرکانی که سرمایه عظیم گیلان زمین است.
صدای گنجشکان و آوای مرغان در جنگل، نوایی بهشتی بر سرزمین سراوان آفریده و بادی که از لابهلای برگهای سبز درختان جریان دارد آرامشی شگرف بر دل و جان بیننده میگذارد.
اما … این آرامش محض و تصویر زیبا، بهشت گیلان را مدت مدیدی است ترک گفته و رفته رفته با دنیایی از پلاستیک و زبالههای عفونی جایگزین میشود.
امروز پا در این سرزمین گذاشتم برای نخستین بار و به عنوان یک خبرنگار این تأخیر را قصور جبران ناپذیر خودم میدانم، امروز پا در مکانی گذاشتم که مردمانش مدتهاست به دلیل انباشت زباله در نزدیکی محل زندگی خود با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم میکنند و مسؤولان اگرچه گاهاََ شنوای دردهایشان بودهاند اما پس از گذشت سالیان سال هنوز دردی از سراوان دوا نکردهاند.
سعی کردم با مردم منطقه که چند روزی است طاقتشان سر آمده و ورودی سراوان را مسدود کردهاند تا دیگر زباله جدیدی وارد این منطقه نشود صحبت کنم اما دلشان پر بود و صدایشان بلند و این عصبانیت را میشد به راحتی پس از دیدن فجایع سراوان درک کرد و بر آن صحه گذاشت.
پس از گفتوگوهای مکرر با چند نفری از اهالی صحبت کردم، مردم همه دوستدار محیط زیست بودند و ماهیت اجتماعشان حل مشکل سراوان بود، برخی میگفتند که از خانواده معظم شهدا هستند، برخی با زن و فرزند در ورودی سراوان ایستاده بودند تا غیورانه از حق طبیعی خود که زندگی در منطقهای سالم و پاکیزه است دفاع کنند و خواستار حق طبیعی خود بودند.
یکی از دختران محل میگفت آبی که از شیرابه سراوان وارد مزارع میشود مستقیماََ برای کار کشاورزی که اهم فعالیت مردم گیلان است استفاده میشود و قطعاً خطرات زیست محیطی به همراه داشته و تهدیدی برای سلامتی مردم است، میگفت خالهاش را به خاطر بیماری سرطانی که دلیل مهمش استفاده از همین آبهای آلوده منطقه است از دست داده.
آقایی میگفت که علاوه بر زبالههای معمول، زبالههای عفونی بیمارستانی نیز در این منطقه انباشت میشود به طوری که ارتفاع درهای که در آن زباله میریختند اکنون به حدی بالا آمده که به کوهی از زباله بدل شده و دیگر خبری از آن دره نیست و وقتی وارد منطقه میشوی تَلی از زباله به ارتفاع بیش از صد متر در برابر خود مییابی!
جدای از بوی نامطبوعی که انباشت حدود ۴۰ ساله زباله در سراوان ایجاد کرده، تجمع مگس و حشرات حیوانات موذی، جریان شیرابه زباله در رودهای اطراف و انهار و مهمتر از آن نفوذ این شیرابهها به سفرههای آبهای زیرزمینی و متعاقب آن استفاده از همین آبها در کار کشاورزی و نیز آشامیدن دامهای اطراف از این آبهای آلوده به طور حتم صدمات جبران ناپذیری برای سلامت مردم منطقه و مناطق اطراف دارد که نمونههای بارزی از آنها را در صحبتهای مردم شنیدیم که مبتلا شدن به بیماریها از جمله این تهدیدهاست.
علاوه بر سراوان، شیرابه زبالههای دپو شده در این منطقه پس از طی مسافتی وارد رودخانه زرجوب میشود و این مطلب بدین معناست که مقصد این شیرابهها دریای خزر است! و این یعنی فاجعهای بزرگ!
سالهاست که بر اساس تصمیمی اشتباه که در گذشته رقم خورد، زباله ۱۷ شهر به همراه رشت به سراوان سرازیر میشود، از حوالی سال ۱۳۶۳ قرار بر این بود تا زباله به طور موقت وارد منطقه سراوان شود و قریب به ۴۰ سال است که این اقدام موقت به طور غیراصولی و غیر کارشناسی در حال انجام بوده و درمانی هم برایش تدبیر نشده است.
در سال ۹۲ موضوع احداث زبالهسوز در سراوان به همراه سه شهر دیگر تهران، ساری و نوشهر مطرح شد که در شهر تهران و نوشهر زبالهسوز به بهرهبرداری رسیده و در شهر ساری نیز در مراحل پایانی کار قرار دارد و این در حالی است که ما هنوز اندر خم یک کوچهایم.
از مواردی که در اجتماعی که این روزها مردم منطقه سراوان رشت پیرامون جلوگیری از ورود زباله بیشتر به سراوان به آن تأکید دارند حل مشکل لندفیل سراوان و انتقال زبالههای جدید به منطقهای دیگر است، مردم میخواهند سراوان کمی نفس بکشد که این درخواست مردم شاید در فرصتی ضربالعجلی به نوعی قیچی دولبهای باشد که رها کردن مکان موجبات مشکلات اساسی برای منطقه را فراهم میکند.
برخی بر این باورند که شهرهای جنوبی گیلان با توجه به شرایط آبوهوایی خشک مکان مناسبتری برای دفن زباله است که این فرضیه شاید در این بازه مشکلی بر مشکلات گذشته بیفزاید.
در حالی که متولی اصلی رسیدگی به مشکل پسماند شورا وشهرداری هستند، شهرداری رشت سالهاست که با سمپاشی مرحلهای و پوشاندن زبالهها در زیر شن و ماسه در تلاش است تا از حجم آلودگی سراوان و افزایش حشرات بکاهد اما این اقدامات پاسخگوی حجم انبوه زباله در سراوان نیست و احداث سریعتر زبالهسوز باید مورد توجه قرار بگیرد.
در سال ۹۵ به منظور کاهش آلودگی ناشی از شیرابه سراوان احداث تصفیه خانه شیرابه در دستور کار قرار گرفت که بنا به مشکلاتی از جمله مباحث اعتباری، بهرهبرداری از آن به تأخیر افتاد و در نهایت در سال ۹۹ و در زمان تصدی ناصر حاج محمدی در جایگاه شهردار رشت این تصفیهخانه به بهرهبرداری رسید که پس از آن نیز حواشی فراوانی مبنی بر نمایشی بودن این افتتاحیه مطرح شد، در حالی که مردم منطقه معتقدند حجم این تصفیهخانه (با ظرفیت سه لیتر در ثانیه) جوابگوی میزان زیاد شیرابهای که روزانه در سراوان تولید میشود نیست و حتی اقدام اندکی نیز صورت نمیگیرد و به نوعی این تصفیهخانه منفعل بوده و کاری نمیکند.
بخشی از مردم که کمی دورتر از جمعیت ایستاده بودند میگفتند که نباید از ضعف نظارتی نمایندگان و شوافهای مصرفی آنان به سادگی گذشت و حتی مردم سراوان معتقد بودند در سالهای گذشته عملکرد مناسبی در حوزه رایزنی برای تخصیص اعتبارات و وحدت رویه حتی در سطح نمایندگان حوزه انتخابیه رشت از سوی مجمع نمایندگان استان وجود نداشته و و هرگز جزو برنامههای اولویت دار بهارستانیها نبوده است.
با توجه به اینکه مجری پروژه سراوان و متولیان امر شهرداری بوده و طبق تجارب گذشته با تغییرات مسؤولان خصوصاََ شهردار رشت شاهد عقبماندگی رشت در حوزه پسماند بودیم و تغییر مجریان منجر به فراموشی پروژههای مهمی از این دست میشود، به نظر میرسد یکی از بهترین گزینهها برای حل مشکل سراوان این باشد که استانداری به طور خاص و مستقلاََ مجری پروژه سراوان باشد و اقدامات به طور مستقیم از مجرای استانداری پیگیری شود، تا این بار شاهد موفقیت و حل مشکل همیشگی لندفیل سراوان باشیم./فارس