در این پرونده، چند مورد از شاخص‌ترین نمونه های مهاجرت در ورزش ایران را مرور خواهیم کرد.
گیلان صدر: در سال‌های اخیر تعداد ورزشکاران مهاجر البته در میان نخبگان افزایش یافته و همین نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است. با این حال افراد کمی هستند که بعد از کوچ شرایط رو به رشدی را پشت سرمی‌گذارند و بسیاری هم هستند که حتی در بعد ورزش قهرمانی هم فعالیت نمی‌کنند.از نظر جامعه شناسی هرکدام از این واژگان معنای متفاوت و عوامل گسترده ای دارند اما اگر جامعه امروز ایران را مدنظر قرار بدهیم یکی از مهم ترین علل انتخاب این راه ها مشکلات اقتصادی و عدم توجه به نیاز ورزشکاران است که سبب می شود با توجه به موقعیت هایی که نسبت به دیگر افراد جامعه در اختیار آن ها قرار می گیرند، از کشور خود کوچ کنند.
معمولا ورزشکاران به خاطر امکانات و توجه بیشتری راهی کشور دیگری می‌شوند تا آینده‌ای درخشان برای خود رقم بزنند. در ادامه موج مهاجرت ورزشکاران ایرانی به تازگی یکتا جمالی و پریسا جهانفکریان به اردوی تیم ملی بازنگشتند تا آینده خود را جایی کیلومترها دورتر از وطن جستجو کنند. به همین بهانه در این پرونده، چند مورد از شاخص‌ترین نمونه های مهاجرت در ورزش ایران را مرور خواهیم کرد.
سعید ملایی
پرحاشیه ترین جودوکار و مهاجر سعید ملایی بود که بعد از رقابت های جهانی 2019 از ژاپن راهی آلمان شد. صحبت های او علیه فدراسیون ایران منجر به تعلیق فدراسیون شده است. او بعد از پناهندگی در آلمان در گرنداسلم اوساکا به جایی نرسید و حذف شد. اواخر 2019 رئیس جمهور مغولستان او را به این کشور دعوت کرد و او پاسپورت مغولستان را گرفت. او در گرنداسلم مجارستان برای اولین بار برای مغولستان مدال (برنز) گرفت. او در گرند اسلم تل آویو نیز به نایب قهرمانی رسید. ملایی در المپیک 2020 توکیو نیز با شکست مقابل جودوکار ژاپنی به مدال نقره رسید.
کیمیا علیزاده
کیمیا علیزاده قطعا از جمله نام های تاریخ ماندگار ایران است کسی که اولین و تنها مدال المپیک ایران را در المپیک کسب کرده است. او دو سال و نیم پیش راه هلند شد و بعد در آلمان اقامت گرفت. علیزاده که بعد از مهاجرت با مصدومیت دست و پنجه نرم می کرد در قهرمانی اروپا به مدال نرسید. هیات اجرایی کمیته بین المللی المپیک به خاطر حمایت از او با حضور علیزاده در بازی های المپیک توکیو موافقت کرد. مبارزه او با ناهید کیانی در توکیو یکی از تلخ ترین مبارزه های تاریخ ورزش ایران بود. در نهایت علیزاده که جید جونز تکواندوکار نامدار بریتانیایی را از پیش رو برداشته بود از کسب مدال برنز المپیک بازماند.
علیرضا فیروزجا
شاید بتوان گفت مهم ترین مهاجرت سال های اخیر ورزش ایران در شطرنج رخ داده؛ جایی که علیرضا فیروزجا که امروز نفر دوم رنکینگ جهانی است به دلیل بی اهمیتی مسئولان ورزش تغییر پرچم داد و بعد از مدت ها مسابقه با پرچم فیده حالا با نام فرانسه در رقابت ها شرکت می کند. نخبه ای که حالا تیتر اصلی تمام رسانه های شطرنجی دنیاست و حتی قهرمان 5 دوره رقابت های جهانی یعنی مگنوس کارلسن هم می داند کسی جز علیرضا وارث تاج و تخت او نیست.
درسا درخشانی، میترا حجازی پور، غزل حکیمی فرد، الشن مرادی، آتوسا پورکاشیان (شطرنج باز) و شهره بیات (داور شطرنج ) از دیگر مهاجران شطرنج در سال های اخیر بودند. حجازی پور در فرانسه، حکیمی فرد در سوئیس، مرادی، درخشانی و پورکاشیان در آمریکا و بیات در انگلیس به فعالیت شطرنجی خود ادامه می دهند.
البته پیش از این افرادی چون کامران شیرازی، مهرشاد شریف نیز بودند که به خاطر ممنوعیت شطرنج در ایران با پرچم کشورهای آمریکا و فرانسه مسابقه دادند. با این حال فیروزجا را می توان مهم ترین و البته پرامیدترین مهاجر شطرنج ایران به حساب آورد.
شقایق باپیری
شقایق باپیری، بازیکن هندبال ایران پس از تست pcr برای بازی آخر مقابل چین در قهرمانی جهان هتل را ترک کرده بود! البته این بازی به دلیل تست مثبت کرونای چین لغو شد. شقایق باپیری در مصاحبه ای گفته بود سالم است و تنها برای پیشرفت در ورزش پناهنده می شود!
در شرایطی که فدراسیون جهانی و البته پلیس اسپانیا هم خبر مفقودی او را تایید کردند، این بازیکن با انتشار ویدیویی کوتاه خبر داد مفقود نشده و فقط برای ارائه درخواست پناهدگی به کشوری دیگر تصمیم گرفته اردوی تیم ملی ایران را ترک کند. باپیری البته شایعات مربوط به اینکه یکی از اعضای خانواده اش در ایران بازداشت شده اند را رد کرد و گفت اصلا چنین چیزی صحبت ندارد. او گفت آدم سیاسی نیست و فقط برای داشتن آینده ورزشی بهتر درخواست پناهندگی داده است.
یکتا جمالی
مسابقات وزنه برداری جوانان جهان در شرایطی به میزبانی یونان برگزار شد که تیم ایران نیز در این مسابقات حضور داشت و توسط یکتا جمالی و علیرضا یوسفی به مدال رسید. یکتا جمالی که در دوره قبلی این مسابقات موفق به کسب مدال برنز شده بود و عنوان اولین مدال آور تاریخ وزنه برداری بانوان ایران را به خود اختصاص داد، این بار به مدال نقره رسید.
با پایان کار تیم جوانان ایران در این دوره از مسابقات، کاروان اعزامی ظهر امروز به وقت یونان این کشور را به مقصد تهران ترک کردند. این در حالی است که یکتا جمالی بدون اطلاع اردوی تیم را ترک کرد و در بازگشت به ایران سایر نفرات اعزامی را همراهی نکرد. پیگیری ها نشان داد این عضو تیم وزنه برداری جوانان ایران محل اقامت تیم را ترک کرده و مسئولان فدراسیون و تیم ملی هم از او بی خبر هستند.
حتی خانواده او هم اعلام کردند که فرزندشان طی روزهای اخیر با آنها هم تماس نگرفته است. با این حال بعد از گذشت چند روز از ناپدید شدن جمالی اکنون این خبرهایی خوبی به گوش نمیرسد.طبق شنیده‌ها او از اتریش به کشور آلمان رفته در آنجا پناهنده شده است.رسانه های آن طرف آبی بدون نشان دادن تصویر یا ویدئویی از جمالی چنین ادعایی را مطرح کرده اند.
